ลานธรรมจักร http://www.dhammajak.net/forums/ |
|
จิตต่างๆ http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=1&t=23650 |
หน้า 1 จากทั้งหมด 1 |
เจ้าของ: | รสมน [ 10 ก.ค. 2009, 07:42 ] |
หัวข้อกระทู้: | จิตต่างๆ |
โทสมูลจิต ๒ โทสมูลจิต คื อ จิตที่เกิดร่วมกับโทสเจตสิก ซึ่งเป็นสภาพธรรมที่ หยาบกระด้าง ไม่พอใจในอารมณ์ โทสมูลจิตมี ๒ ประเภท คือ ... ดวงที่ ๑ โทมนสฺสสหคตํ ปฏิฆสมฺปยุตฺตํ อสงฺขาริกํ โทสมูลจิตเกิดร่วมกับโทมนัสเวทนา ความรู้สึกไม่สบายใจ และเกิด ร่วมกับปฏิฆะ (โทสเจตสิก) ซึ่งเป็นสภาพธรรมที่หยาบกระด้าง เป็นจิตมีกำลัง เกิดขึ้นโดยไม่อาศัยการชักจูง ดวงที่ ๒ โทมนสฺสสหคตํ ปฏิฆสมฺปยุตฺตํ สสงฺขาริกํ โทสมูลจิตเกิดร่วมกับโทมนัสเวทนาและโทสเจตสิก เป็นจิตมีกำลัง อ่อน เกิดขึ้นโดยอาศัยการชักจูง โลภมูลจิต ๘ โลภมูลจิต คือ จิตที่มีโลภเจตสิกเกิดร่วมด้วย จึงทำให้พอใจติด ข้องในอารมณ์ปรากฏ โลภมูลจิตมี ๘ ประเภท คือ ... ดวงที่ ๑ โสมนสฺสสหคตํ ทิฏฺฐิคตสมฺปยุตฺตํ อสงฺขาริกํ โลภมูลจิตเกิดร่วมกับโสมนัสเวทนา (โสมนสฺสสหคตํ) ความรู้สึกดีใจ เป็นสุข เป็นไปกับความเห็นผิด (ทิฏฺฐิคตสมฺปยุตฺตํ) คือ มีทิฏฐิเจตสิกเกิดร่วม ด้วย เป็นจิตมีกำลัง เกิดขึ้นโดยไม่ต้องอาศัยการชักจูง (อสงฺขาริกํ) ดวงที่ ๒ โสมนสฺสสหคตํ ทิฏฺฐิคตสมฺปยุตฺตํ สสงฺขาริกํ โลภมูลจิตเกิดร่วมกับโสมนัสเวทนา เป็นไปกับความเห็นผิด เป็นจิต ที่มีกำลังอ่อน เกิดขึ้นโดยอาศัยการชักจูง (สสงฺขาริกํ) ดวงที่ ๓ โสมนสฺสสหคตํ ทิฏฺฐิคตวิปฺปยุตฺตํ อสงฺขาริกํ โลภมูลจิตเกิดร่วมกับโสมนัสเวทนา ไม่เป็นไปกับความเห็นผิด (ทิฏฺฐิ- คตวิปฺปยุตฺตํ) คือ ไม่มีทิฏฐิเจตสิกเกิดร่วมด้วย เป็นจิตมีกำลัง เกิดขึ้นโดยไม่ ต้องอาศัยการชักจูง ดวงที่ ๔ โสมนสฺสสหคตํ ทิฏฺฐิคตวิปฺปยุตฺตํ สสงฺขาริกํ โลภมูลจิตเกิดร่วมกับโสมนัสเวทนา ไม่เป็นไปกับความเห็นผิด เป็น จิตมีกำลังอ่อน เกิดขึ้นโดยอาศัยการชักจูง ดวงที่ ๕ อุเปกฺขาสหคตํ ทิฏฺฐิคตสมฺปยุตฺตํ อสงฺขาริกํ โลภมูลจิตเกิดร่วมกับอุเบกขาเวทนา ความรู้สึกไม่สุขไม่ทุกข์ เป็น ไปกับความเห็นผิด เป็นจิตมีกำลัง เกิดขึ้นโดยไม่ต้องอาศัยการชักจูง ดวงที่ ๖ อุเปกฺขาสหคตํ ทิฏฺฐิคตสมฺปยุตฺตํ สสงฺขาริกํ โลภมูลจิตเกิดร่วมกับอุเบกขาเวทนา เป็นไปกับความเห็นผิด เป็น จิตมีกำลังอ่อน เกิดขึ้นโดยอาศัยการชักจูง ดวงที่ ๗ อุเปกฺขาสหคตํ ทิฏฺฐิคตวิปฺปยุตฺตํ อสงฺขาริกํ โลภมูลจิตเกิดร่วมกับอุเบกขาเวทนา ไม่เป็นไปกับความเห็นผิด เป็น จิตมีกำลัง เกิดขึ้นโดยไม่อาศัยการชักจูง ดวงที่ ๘ อุเปกฺขาสหคตํ ทิฏฺฐิคตวิปฺปยุตฺตํ สสงฺขาริกํ โลภมูลจิตเกิดร่วมกับอุเบกขาเวทนา ไม่เป็นไปกับความเห็นผิด เป็น จิตมีกำลังอ่อน เกิดขึ้นโดยอาศัยการชักจูง โมหมูลจิต ๒ โมหมูลจิต คือ จิตที่เกิดร่วมกับโมหเจตสิก ซึ่งเป็นสภาพธรรมที่หลง ไม่รู้ความจริงของสภาพธรรมทั้งหลาย โมหมูลจิตมี ๒ ประเภท คือ ... ดวงที่ ๑ อุเปกฺขาสหคตํ วิจิกิจฺฉาสมฺปยุตฺตํ โมหมูลจิตเกิดร่วมกับอุเบกขาเวทนา ประกอบด้วยความสงสัย (วิจิกิจฉา เจตสิก) ในความจริงของสภาพธรรมทั้งหลาย ดวงที่ ๒ อุเปกฺขาสหคต อุทธจฺสมฺปยุตฺตํ โมหมูลจิตเกิดร่วมกับอุเบกขาเวทนา ประกอบกับความฟุ้งซ่าน (อุทธัจ- จเจตสิก) อกุศลมูล มูล คือ ต้นเหตุของอกุศลธรรมทั้งหลายนั้น มี ๓ คือ ...โลภเจตสิก ๑ โทสเจตสิก ๑ โมหเจตสิก ๑ รวมเป็นอกุศลเหตุหรืออกุศลมูล ๓ อกุศลจิต ๑๒ ดวง อกุศลจิต เป็นจิตที่ไม่ดีงาม เพราะมีอกุศลเจตสิกเกิดร่วมด้วย อกุศล จิต ๑๒ ดวง ได้แก่ ...โลภมูลจิต ๘ ดวง โทสมูลจิต ๒ ดวง โมหมูลจิต ๒ ดวง กามาวจรจิต เป็นจิตขั้นต้น ซึ่งเกิดดับเป็นปรกติประจำวันทุกขณะ ไม่ว่าจะหลับหรือตื่น รูปปรมัตถ์เป็นกามอารมณ์ ในบรรดารูปปรมัตถ์ ๒๘ รูปนั้น รูปปรมัตถ์ที่ปรากฏเป็นอารมณ์ตามปรกติทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจนั้น มี ๗ รูป เรียกว่า โคจรวิสยรูป ( รูปซึ่งเป็นวิสัยเป็นโคจร คือ เป็นรูปที่จิตย่อมเกิด ขึ้นรู้เป็นปรกติ) ได้แก่ ... รูปารมณ์ ( วัณณะ ปรากฏเมื่อกระทบจักขุปสาทรูป ) ๑ รูป สัททารมณ์ ( เสียง ปรากฏเมื่อกระทบโสตปสาทรูป ) ๑ รูป คันธารมณ์ ( กลิ่น ปรากฏเมื่อกระทบฆานปสาทรูป ) ๑ รูป รสารมณ์ ( รส ปรากฏเมื่อกระทบชิวหาปสาทรูป ) ๑ รูป โผฏฐัพพารมณ์ ๓ รูป ( อ่อนหรือแข็งเป็นธาตุดิน ๑ เย็นหรือร้อนเป็น ธาตุไฟ ๑ ตึงหรือไหวเป็นธาตุลม ๑ ปรากฏเมื่อกระทบกับกายปสาทรูป ) จิตที่เกิดดับตามปรกติในชีวิตทุกๆ ขณะนั้น เป็นจิตขั้นกามาวจรจิต ซึ่งเป็นไปกับรูปเหล่านี้ คือ มีรูปเหล่านี้เป็นอารมณ์หรือคิดนึกเรื่องรูปเหล่านี้ กามาวจรจิต ๕๔ ดวง คือ ... อกุศลจิต ๑๒ ดวง อเหตุกจิต ๑๘ ดวง กามโสภณจิต ๒๔ ดวง |
เจ้าของ: | rawisada [ 10 ก.ค. 2009, 10:28 ] |
หัวข้อกระทู้: | Re: จิตต่างๆ |
ได้รับความรู้มากมายเลยคร้า อนุโมทนาบุญด้วยนะค่ะ เมื่อเราหลับ มีคนปลุก รีบลุกเถิด เมื่อเราเปิด มีคนปิด อย่าคิดหยาม เมื่อเราหลง มีคนบอก รีบเดินตาม เมื่อเราทราม มีคนสอน อย่านอนใจ |
เจ้าของ: | ขงเบ้งเทพแห่งกลยุทธ์ [ 10 ก.ค. 2009, 21:12 ] |
หัวข้อกระทู้: | Re: จิตต่างๆ |
พระอภิธรรมก็ยากหน่อยนะงับ แต่ยังพอมีผิดบ้างนะงับ จะตรวจให้งับ |
หน้า 1 จากทั้งหมด 1 | เขตเวลา GMT + 7 ชั่วโมง |
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group http://www.phpbb.com/ |