พุทธคยา สังเวชนียสถานแห่งการตรัสรู้

ตอบเมื่อ: 05 ธ.ค.2006, 3:20 pm

พุทธคยา
สังเวชนียสถานแห่งการตรัสรู้

พระพุทธองค์ตรัสรู้พระอนุตรสัมมาสัมโพธิญาณ ณ ตำบลอุรุเวลาเสนานิคม แคว้นมคธ ซึ่งปัจจุบันอยู่ในเขตเมืองพุทธคยา รัฐพิหาร ประเทศอินเดีย

ณ พุทธคยาแห่งนี้ จึงเป็นหนึ่งในสังเวชนียสถานอันสำคัญที่ชาวพุทธทั่วโลกเดินทางไปแสวงบุญอยู่เนืองนิจ เพื่อสักการะ พระที่นั่งวัชรอาสน์ และต้นพระศรีมหาโพธิ์ ซึ่งเป็นสถานที่ที่พระพุทธเจ้าทรงประทับตรัสรู้

ส่วนพุทธศาสนสถานสำคัญที่เหมือนเป็นสัญลักษณ์ของที่นี่ก็คือ พระเจดีย์ศรีมหาโพธิวิหาร ซึ่งเป็นเจดีย์ใหญ่ทำด้วยหินทราย สูงประมาณ 160 ฟุต ตามประวัติเล่าว่า พระเจ้าอโศกมหาราชได้สร้างขึ้น เมื่อราว 300 ปีก่อนคริสตกาล หรือประมาณ พ.ศ.205 โดยเชื่อว่าตัวเจดีย์ใหญ่ได้รับการบูรณะและสร้างขึ้นใหม่เมื่อราวคริสตศตวรรษที่ 7 โดยกษัตริย์วงศ์ปาละ แห่งแคว้นเบงกอล

ในเดือนมิถุนายน พ.ศ.2545 องค์การยูเนสโกได้ขึ้นทะเบียนและประกาศให้พุทธคยาเป็นมรดกโลก โดยเมื่อวันที่ 17-19 ก.พ.46 ที่ผ่านมา ผู้แทนชาวพุทธกว่า 400 คนจาก 25 ประเทศทั่วโลกได้เดินทางมาร่วมสัมมนาระดับนานาชาติว่าด้วยเรื่องการท่องเที่ยวเชิงจิตวิญญาญ (spiritual tourism) ณ เมืองนิวเดลี พร้อมกันนี้ได้จัดงานเฉลิมฉลองให้กับพุทธคยาที่ได้เป็นมรดกโลกด้วย สำหรับประเด็นสำคัญที่ได้อภิปรายกันนั้น ยังคงเป็นคำถามที่ค้างคาใจผู้แทนชาวพุทธส่วนใหญ่ว่าพุทธคยาจะพัฒนาไปในทางที่ดีขึ้นหลังจากที่ได้เป็นมรดกโลกหรือไม่ หรือว่าจะกลายเป็นเพียงแหล่งท่องเที่ยวที่ขายสินค้า และล่อหลอกนักท่องเที่ยวให้เข้ามาเยี่ยมชมโดยไม่ได้รับรู้คุณค่าที่แท้จริงของสถานแห่งนี้

เพราะตลอดเวลาที่ผ่านมา บริเวณพุทธคยาเต็มไปด้วยสิ่งสกปรกรกรุงรัง นอกจากนี้ ยังมีร้านค้าขายและขอทานนั่งอยู่เกลื่อนกลาด นักท่องเที่ยวต่างชาติกว่าหนึ่งในสามถูกฉกชิงวิ่งราวทรัพย์สิน ทำให้หลายคนไม่กล้ากลับมาเยี่ยมชมอีก แต่ดูเหมือนว่ารัฐบาลอินเดียจะไม่เคยใส่ใจกับเรื่องเหล่านี้มาก่อน จนกระทั่งได้รับการประกาศให้เป็นมรดกโลก ทางรัฐพิหารจึงได้ตกลงจัดสรรงบประมาณรวม 65 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ เพื่อใช้ในการบูรณปฏิสังขรณ์พุทธคยาให้เป็นศูนย์กลางของศาสนาพุทธ เฉกเช่นเดียวกับเมืองวาติกันของคริสต์และเมืองเมกกะของอิสลาม

รัฐบาลได้ยื่นมือเข้ามาจัดระเบียบมรดกโลกของชาวพุทธ โดยแบ่งโซนนิ่งเมืองพุทธคยา ออกเป็น 3 ส่วนหลัก ได้แก่ บริเวณใจกลาง บริเวณกันชน และบริเวณรอบนอก

ในบริเวณใจกลางคือส่วนพระมหาเจดีย์นั้น รัฐบาลจะปรับปรุงน้อยที่สุดโดยจะอนุรักษ์ให้คงรูปแบบเดิม ที่มีความร่มรื่นและเงียบสงบสำหรับปฏิบัติภาวนา พร้อมกับมีป้ายแสดงประวัติความเป็นมาของสถานที่สำคัญต่างๆ อย่างละเอียด สำหรับผู้มาเยี่ยมชมทั่วไปจะจัดให้เดินอยู่ภายนอกบริเวณกันชน เพื่อจะได้ไม่เป็นการรบกวนการปฎิบัติธรรม ส่วนบริเวณรอบนอก จะจัดเป็นที่สำหรับขายสินค้า

รัฐบาลอินเดียคาดว่าปีนี้จะมีนักท่องเที่ยวมาเยี่ยมชมพุทธคยามากขึ้นกว่าปีที่แล้วหลายเท่าตัว เพราะมีการส่งเสริมให้พุทธคยาเป็นหนึ่งในสถานที่ท่องเที่ยวชิงจิตวิญญาณด้วย อย่างไรก็ดี ผลกระทบจากการจัดโซนนิ่งดังกล่าว ทำให้นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ที่มาเพื่อจาริกบุญ โดยการสวดมนต์ภาวนาและปฏิบัติธรรมนั้น แปรเปลี่ยนเป็นกลุ่มทัวร์ที่เข้ามายืนออเพียงเพื่อจะถ่ายรูปใต้ต้นพระศรีมหาโพธิ์เท่านั้น ชาวบ้านส่วนใหญ่ในพื้นที่บอกว่า เมืองพุทธคยาขาดเสน่ห์แบบดั้งเดิมที่เคยมีมา แม้พวกเขาจะมีรายได้เพิ่มขึ้น แต่ก็ต้องแลกกับบรรยากาศเก่าๆ ที่คุ้นเคย คงต้องใช้เวลาสักพักในการปรับตัวกับเมืองที่แปลงโฉม เพื่อรอต้อนรับนักท่องเที่ยวจากทั่วทุกสารทิศ

พุทธคยาเริ่มเปลี่ยนไปแล้ว เปลี่ยนไปเช่นเดียวกับสถานที่ที่เป็นมรดกโลก ในหลายๆ ประเทศ หากในวันวิสาขบูชาเดือนหน้านี้ ใครมีโอกาสไปพุทธคยา เขียนมาบอกเล่ากันบ้างนะคะว่ารู้สึกอย่างไรกับพุทธคยา...มรดกโลกที่เปลี่ยนไป

....................................................................

เรื่องจากต่างแดน : พุทธคยา
โดย ผู้จัดการออนไลน์ 29 เมษายน 2547 14:52 น.