...ทดน้ำดีไล่น้ำเสีย... (รินใจ)

ตอบเมื่อ: 01 พ.ย.2007, 6:15 pm

สมมติว่าคุณเป็นครูที่สุภาพ เรียบร้อย ไม่ศรัทธาในไม้เรียว
แต่ต้องมาคุมชั้นเรียนที่เต็มไปด้วยนักเรียนเหลือขอ
ที่ไร้ระเบียบวินัยและไม่สนใจการเรียนเลย
คุณจะพูดอะไร พวกเขาก็ไม่สนใจฟัง
แถมยังคุยเล่นและกินขนมแข่งกับคุณอีก
เจอแบบนี้คุณจะทำอย่างไร ?

ครูผู้หนึ่งตกอยู่ในสภาพดังกล่าวมานานนับเดือน
จะพูดจะสอนอย่างไรก็ไม่เป็นผล
จนรู้สึกท้อแท้เป็นกำลัง เกือบจะวางมืออยู่แล้ว
แต่วันหนึ่งเธอได้ความคิดขึ้นมาว่า น่าจะลองเปลี่ยนวิธีการ
เธอขอให้นักเรียนทุกคนเขียนชื่อนักเรียนทั้งชั้นลงในกระดาษ
ชื่อละบรรทัด จากนั้นให้เขียนสิ่งดีๆ
หรือลักษณะที่น่าประทับใจของเพื่อนแต่ละคนต่อท้ายชื่อของเขา
โดยมีเงื่อนไขว่า ให้เขียนอย่างซื่อตรงจริงใจ

ครูนำกระดาษเหล่านั้นกลับไปบ้าน
แล้วรวบรวมคุณสมบัติดีๆ ที่เพื่อนๆ เขียนถึงแต่ละคน
มาใส่ลงในกระดาษแผ่นใหม่ แผ่นละหนึ่งคน
วันรุ่งขึ้นก็นำกระดาษเหล่านั้นแจกให้นักเรียนทุกคนตามรายชื่อ
ปรากฏว่าหลายคนอ่านแล้วไม่เชื่อว่า ตนจะมีสิ่งดีๆ อยู่ในตัว
นับแต่นั้นมาบรรยากาศในห้องเรียนก็เริ่มเปลี่ยนไป
นักเรียนตั้งใจเรียนและมีระเบียบมากขึ้น
ครูพูดอะไรนักเรียนก็สนใจฟัง
ทั้งหมดนี้เกิดขึ้นหลังจากที่พวกเขาตระหนักว่า
ตนเองไม่ได้แย่อย่างที่เคยคิด

ผ่านไปหลายปี นักเรียนเหล่านี้สำเร็จการศึกษา
แล้วก็แยกย้ายกันไปตามวิถีทางของตัว
จนกระทั่งได้ข่าวว่า เพื่อนร่วมชั้นเรียนคนหนึ่งเสียชีวิตลง
เพื่อนเก่าๆ มาพบกันใหม่ในงานศพของผู้จากไป
แม่ของเขาจำเพื่อนของลูกได้ จึงเรียกให้มาหาและสนทนากัน
สักพักก็หยิบกระดาษแผ่นหนึ่งซึ่งเยินและคร่ำคร่ามาให้ดู
แม่บอกว่านี่เป็นกระดาษที่ลูกของเธอพกติดตัวตลอดเวลา

เป็นกระดาษที่ครูได้รวบรวมสิ่งดีๆ เกี่ยวกับตัวเขา
ที่เพื่อนๆ ได้ช่วยกันเขียน
แม่เล่าว่าข้อความในกระดาษแผ่นนั้นเป็นแรงบันดาลใจ
ให้แก่ลูกของเธอตลอดมา
เขามักจะหยิบมาอ่านอยู่เสมอในยามที่มีปัญหาหรือเกิดความท้อแท้

และแล้วเพื่อนหลายคนก็หยิบแผ่นกระดาษ
ออกมาจากกระเป๋าของตนโดยมิได้นัดหมาย
เป็นกระดาษที่ครูได้มอบให้พวกเขาในวันเดียวกันนั้นเอง
พวกเขาพกติดตัวตลอดเวลาเช่นกัน
เพราะมันมีความหมายต่อชีวิตของพวกเขามาก

กระดาษเพียงแผ่นเดียวสามารถเปลี่ยนชีวิตของคนหลายคนได้
ก็เพราะมันเป็นทั้งสิ่งเตือนใจและให้กำลังใจแก่พวกเขา
ว่าพวกเขามีสิ่งดีๆ อยู่ในตัว
กำลังใจดังกล่าวมีความหมายมาก
เพราะช่วยให้เขามีพลังที่จะต่อสู้กับอกุศลภายในใจ
หรือสิ่งไม่ดีที่สั่งสมจนเป็นนิสัย
อาทิ ความเกียจคร้าน ความเกเร
ความไม่ซื่อตรง และความเห็นแก่ตัว
เป็นเวลาหลายปีที่นิสัยไม่ดีเหล่านี้
สั่งสมและเจริญงอกงามจนหล่อหลอม
เป็นบุคลิกที่ชวนระอาและน่ารังเกียจ
โดยไม่มีแรงต้านทานจากภายในที่จะต่อสู้เลย
ก็จะต่อสู้ต้านทานไปทำไม ในเมื่อฉันเป็นคนที่ไม่มีอะไรดีสักอย่าง
ยิ่งคิดเช่นนี้จิตใจที่ใฝ่ดีก็ยิ่งอ่อนแรง
และต้องพ่ายแพ้แก่นิสัยที่ไม่ดี
จะว่าแล้วในเมื่อเด่นในทางดีไม่ได้
ก็ต้องหาทางเด่นในทางไม่ดี
ก็เลยมีแรงหนุนให้ทำสิ่งเลวร้ายมากขึ้น

การปรับปรุงเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของคนนั้น ทำได้สองแนวทาง
แนวทางแรก คือ ควบคุมจิตใจใฝ่ต่ำ
หรือพฤติกรรมด้านลบ ไม่ให้เติบใหญ่
วิธีที่นิยมใช้ คือ การห้ามหรือบังคับมิให้ทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง
ควบคู่กับการขู่ว่าจะลงโทษ หรือการทำให้กลัว
นอกจากนั้นได้แก่การทำให้ละอาย
เช่น ตำหนิ ต่อว่า ประจาน หรือประณาม

แนวทางที่สอง คือ การสนับสนุนจิตใจใฝ่ดีให้เจริญงอกงามและมีกำลัง
เพื่อกระตุ้นให้เกิดพฤติกรรมที่ดีงาม
อาทิ การชื่นชมความดีที่เขามี
หรือส่งเสริมให้เขาเห็นสิ่งดีๆ ในตัว รวมไปถึงการชมเชย

ใช่หรือไม่ว่าทุกวันนี้ผู้คนมักจะนึกถึงแนวทางแรก
จนบ่อยครั้งลืมใช้แนวทางที่สอง
เราจึงมักถนัดในการตำหนิมากกว่าการชื่นชม
คุ้นกับการลงโทษมากกว่าการส่งเสริม
คุ้นกับการขู่ให้กลัวมากกว่าการสร้างแรงบันดาลใจ

ผู้บริหารปั๊มน้ำมันแห่งหนึ่งให้ความสำคัญ
กับนโยบายห้องน้ำสะอาดมาก
คราวหนึ่งพบว่าห้องน้ำในปั๊มน้ำมัน
จังหวัดแห่งหนึ่งไม่สะอาดเท่าที่ควร
เขาจึงเดินไปหาพนักงานทำความสะอาด
แต่แทนที่จะต่อว่า เขากลับบอกว่า
ตอนที่เข้าห้องน้ำได้ยินลูกค้าหนึ่งชมว่า ห้องน้ำปั๊มนี้สะอาดมาก
แล้วเขาก็ถามว่า พนักงานผู้นั้นทำความสะอาดอย่างไร
เมื่อรู้ว่าเธอทำความสะอาดตามขั้นตอนที่ได้อบรม
เขาก็ชมว่า "ป้าเก่งจัง"

ทันทีที่ชมเสร็จ พนักงานผู้นั้นก็ขอตัว
สิ่งแรกที่เธอทำ คือ ไปห้องน้ำเพื่อทำความสะอาดอีกครั้งหนึ่ง

คำชมเชยนั้นใช่ว่าควรใช้เมื่อผู้อื่นทำความดีเท่านั้น ก็หาไม่
แม้เขายังทำได้ไม่ดี แต่หากได้รับคำชม
ก็อาจเกิดกำลังใจที่จะทำให้ดียิ่งขึ้นก็ได้

น้ำเสียนั้นเราไม่จำเป็นต้องวิดดอก
เพียงแค่ทดน้ำดีเข้าไปมากๆ มันก็จะไปไล่น้ำเสียเอง
นิสัยไม่ดีก็เช่นกัน เพียงแต่เพิ่มกำลังให้จิตใจใฝ่ดีเท่านั้น
มันก็จะไปกำจัดนิสัยไม่ดีเอง

บทความโดย... รินใจ

คัดลอกจาก...คุณจั่นเจา
http://www.tamdee.net/note/view.php?No=1026

สาธุ

ตอบเมื่อ: 02 พ.ย.2007, 1:31 am

หมั่นสร้างกุศล สะสมความดี เพิ่มพูนบารมี
จิตก็จะสั่งสมกำลังให้คุ้นชินกับการใฝ่ดี...เสมอไป

อนุโมทนาสาธุกับการหมั่นสร้างกุศล สะสมความดี
ของคุณลูกโป่งเช่นกันด้วยนะคะ สู้ สู้

ตอบเมื่อ: 25 พ.ย.2007, 10:10 am