การกราบไหว้พระพุทธรูป : พระธรรมเมธาภรณ์ (ระแบบ ฐิตญาโณ)

ตอบเมื่อ: 31 ก.ค.2008, 8:53 pm

[พระพุทธชินราช ณ วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ จ.พิษณุโลก]

ก า ร ก ร า บ ไ ห ว้ พ ร ะ พุ ท ธ รู ป
พระธรรมเมธาภรณ์ (ระแบบ ฐิตญาโณ)
วัดบวรนิเวศวิหาร เขตพระนคร กรุงเทพฯ

• ปุ จ ฉ า

พุทธศาสนิกชน โง่ หรือ ฉลาด ที่ไปกราบไหว้ อิฐปูน ต้นไม้
และการกราบไหว้พระพุทธรูปจะจัดเข้าไปในประเภทบูชารูปเคารพหรือไม่ ?

ถ้าไม่...ต่างกันอย่างไร ?

• วิ สั ช น า

ความโง่หรือฉลาดของคนนั้น
ไม่วัดกันด้วยด้วยการกระทำเพียงอย่างใดอย่างหนึ่งเท่านั้น
ต้องมองกันในหลายๆ ด้านด้วย
คนเรานั้นอาจฉลาดในเรื่องหนึ่ง
แต่กลับโง่อย่างหนักในอีกเรื่องหนึ่งก็ได้

ปัญหาไม่ได้บอกว่า อิฐ ปูน ต้นไม้นั้นเป็นอะไร
เป็นทรากของสถานที่สำคัญเช่น สังเวชนียสถาน
ก็แสดงว่า เขาไม่ได้ไหว้อิฐ ปูน
แต่ไหว้เพราะอาศัยอิฐ ปูน นั้น
เป็นสื่อให้น้อมรำลึกถึงพระคุณของพระพุทธองค์
เช่นเดียวกับการไหว้พระพุทธรูป เจดีย์อื่นๆ

หากเป็นการไหว้ อิฐ ปูน ธรรมดา
นึกไม่ออกว่าใครจะไปไหว้ทำไม ?!?!

ถ้าว่าเป็นกรณีของพุทธปฏิมา ที่สร้างด้วยอิฐ ปูน
ในขณะไหว้ใครคิดว่าตนเองไหว้อิฐ ปูน ก็ต้องจัดว่าบรมโง่ทีเดียว !!!

พระพุทธรูป ไม่ว่าจะสร้างขึ้นด้วยอะไรก็ตาม
รวมถึงพระเจดีย์ ไม่ว่าจะเป็นธาตุเจดีย์
ธรรมเจดีย์ บริโภคเจดีย์ หรืออุเทสิกเจดีย์ก็ตาม
ล้วนแต่สร้างขึ้นเพื่อเป็นการรำลึกถึงพระพุทธเจ้า
เวลาไหว้ ใจคนจะน้อมรำลึกถึงพระคุณของพระพุทธเจ้า
โดยอาศัยสิ่งเหล่านั้นเป็นเครื่องกระตุ้นให้ระลึกถึง

o ทำไมจึงต้องสร้างเป็นรูปวัตถุเช่นนั้น ?

เพราะพระพุทธคุณเป็นนามธรรม
โดยหลักทั่วไปแล้ว การระลึกถึงสิ่งที่เป็นนามธรรมล้วนๆ
สำหรับคนทั่วไปแล้ว ทำได้ยาก

เหมือนระลึกถึงคุณพ่อคุณแม่
หากจะมีรูปท่านอยู่ด้วยจะให้ความรู้สึกแปลก
คือให้ความซาบซึ้งมากกว่าที่คิดถึงในเชิงนามธรรมล้วนๆ

แต่เมื่อว่าตามความจริงแล้ว
คนหาได้คิดอยู่เพียงรูปถ่ายของท่านไม่
รูปถ่ายท่านเป็นเพียงสื่อให้คิดได้ดีขึ้นเท่านั้นเอง

เรื่องการกราบไหว้ พระพุทธรูป เจดีย์
ที่สร้างด้วยอะไรก็ตาม
ผู้ไหว้หาได้ติดอยู่เพียงรูปเหล่านั้นไม่
รูปเหล่านั้น จึงทำหน้าที่เป็นสื่อทางจิตใจ
เพื่อได้อาศัยรำลึกถึงพระพุทธเจ้า และพระพุทธคุณ

ด้วยเหตุนี้ การกราบไหว้พระพุทธรูป
จึงไม่เหมือนการกราบไหว้รูปเคารพ
อย่างที่พวกนับถือรูปเคารพกระทำกัน

[พระธรรมเมธาภรณ์ (ระแบบ ฐิตญาโณ) วัดบวรนิเวศวิหาร]

o ทำไมจึงไม่เหมือนกัน?

เพราะพวกสร้างรูปเคารพนั้น
ผู้ที่ตนนำมาสร้างเป็นรูป ไม่ได้มีตัวตนอยู่จริง
เป็นแต่คิดฝันขึ้น บอกเล่าสืบต่อกันมา
ส่วนมากจะเกิดขึ้นจากพวกที่ต้องการประโยชน์
จากความนับถือรูปเคารพเหล่านั้นของคนทั้งหลาย
คนนับถือรูปเคารพจึงนับถือ เพราะ

“ความไม่รู้ จึงเกิดความกลัว”

การไหว้รูปเคารพ จึงเป็นการกระทำเพื่อ

๑. ประจบเอาใจรูปเคารพเหล่านั้น ไม่ให้ท่านโกรธ
๒. ต้องการอ้อนวอน บวงสรวง ให้ท่านประสิทธิ์ประสาท
สิ่งที่ตนต้องการ และพิทักษ์รักษาตน พร้อมบุคคลที่ตนต้องการให้รักษา

แม้ว่าบุคคลบางคนจะไหว้พระพุทธรูป
เพื่อต้องการของสิ่งที่ตนต้องการบ้าง
แต่ไม่มีลักษณะของการประจบเอาใจต่อพระพุทธรูป
เพื่อไม่ให้ท่านโกรธ อย่างที่พวกนับถือรูปเคารพกระทำกัน
พระพุทธรูปจึงไม่เหมือนกับรูปเคารพอย่างที่คนบางคนเข้าใจ

สาธุ

(ที่มา : ตอบปัญหาทางพระพุทธศาสนา - ๒
โดย พระโสภณคณาภรณ์ (ระแบบ ฐิตญาโณ) วัดบวรนิเวศวิหาร,
พิมพ์เผยแพร่เพื่อเป็นพุทธบูชาและธรรมบรรณาการ, พ.ศ. ๒๕๒๒, หน้า ๒๓๐-๒๓๑)

สาธุ

หมายเหตุ : บทความเรื่องนี้เขียนไว้เมื่อครั้งพระธรรมเมธาภรณ์ (ระแบบ ฐิตญาโณ)
ยังดำรงสมณศักดิ์ที่ พระโสภณคณาภรณ์

ดอกไม้

รวมคำสอน “พระธรรมเมธาภรณ์ (ระแบบ ฐิตญาโณ)”
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=72&t=47886

ตอบเมื่อ: 12 ส.ค. 2008, 7:46 pm

อนุโมทนาคุณพี่ด้วยนะคับ
อ่านแล้วรู้สึกฉลาดขึ้นมาเหมือนดื่ม Q10 เลยนะคับนี่

ท่านแสดงไว้ตั้งเกือบ 30 ปีแล้วเนาะ
ยังเดิ้นอยู่ๆ

ตอบเมื่อ: 18 ก.ย. 2008, 9:37 pm