วิสัชนาเกี่ยวกับกรรมเก่าและวิบากจิต: อ.สุจินต์ บริหารวนเขตต์

ตอบเมื่อ: 28 มิ.ย.2008, 11:14 pm

วิสัชนาเกี่ยวกับกรรมเก่า และวิบากจิต
อ.สุจินต์ บริหารวนเขตต์

ธรรมจักร

ปุจฉา

กรรมเก่าตามมาสนองในชาตินี้จริงหรือไม่
ทำไมไม่มีบัญญัติให้ใช้กรรมเก่าให้หมดเสียก่อนจึงปล่อยให้มาเกิด
เราจะมีวิธีล้างกรรมเก่าได้อย่างไร

ธรรมจักร

วิสัชนา

ถ้าเป็นไปในลักษณะที่ว่านี้ ธรรมทั้งหลายก็ไม่ใช่อนัตตา เสียแล้ว
ลักษณะที่ว่านี้ต้องเป็นอัตตาที่ยิ่งใหญ่
ซึ่งสามารถบันดาลให้ทุกสิ่งทุกอย่างเป็นไปตามที่ต้องการ
แต่เพราะสภาวธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตา
ทุกอย่างที่เกิดขึ้นจึงเป็นไปตามเหตุปัจจัยทั้งสิ้น

เช่น ขณะที่ถ้าไม่มีจักขุปสาท จิตเห็นก็เกิดไม่ได้
แม้ว่าทุกคนมีตาเหมือนกัน แต่ก็เห็นสิ่งที่ไม่เหมือนกัน
บางคนเห็นสิ่งที่น่าเจริญตาเจริญใจน่าอภิรมย์
บางคนก็เห็นสิ่งที่ไม่น่าดูเลย

เพราะอะไรจึงไม่เหมือนกัน
ทุกอย่างต้องเกิดขึ้นเป็นไปตามเหตุปัจจัย
ไม่ใช่ตามความปรารถนาของผู้หนึ่งผู้ใดทั้งสิ้น
การเห็นสิ่งต่างๆที่ดีเป็นผลของกุศลกรรม
การได้ยินเสียงต่างๆ ที่ดีเป็นผลของกุศลกรรม
การที่กายกระทบสัมผัสสิ่งที่สบายเป็นผลของกุศลกรรม
ซึ่งไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครเลย

ทุกคนอยากเห็นแต่สิ่งที่ดีดีทั้งนั้น
อยากจะได้ยินเสียงดีดี ได้กลิ่นดีดี
แต่บางคนก็ได้ บางคนก็ไม่ได้ตามเหตุปัจจัย
คือ กรรมที่ได้กระทำไว้ ต่างๆ กันนั้น
เป็นปัจจัยทำให้จิตเห็น จิตได้ยิน ในสิ่งที่ดี หรือไม่ดีในขณะนั้นๆ

ที่ถามว่ากรรมจะได้ผลในชาตินี้ได้จริงหรือไม่
ก็จะต้องทราบเสียก่อนว่ากรรมคืออะไร

กรรมคือการกระทำนั้น
ได้แก่เจตนาซึ่งเป็นสภาพที่ตั้งใจ
จงใจที่จะกระทำกุศล หรืออกุศล
เมื่อได้กระทำกุศลหรืออุศลกรรมนั้นๆ ลงไปแล้ว
ก็เป็นเหตุเป็นปัจจัยให้วิบากจิต
ซึ่งเป็นผลของกรรมเกิดขึ้น

ทุกท่านก็ทราบว่า รูปธรรมเป็นสภาพที่ไม่รู้อะไรเลย
ตลอดศีรษะจรดเท้า รูปแม้เส้นผมสักหนึ่งเส้นก็ไม่รู้อะไร
แม้แต่จักขุปสาทเอง ซึ่งเป็นรูปธรรมนั้นก็ไม่เห็นอะไรเลย
เป็นแต่เพียงปัจจัยที่ทำให้เกิดจิต
เกิดขึ้นเห็นสีสันต่างๆ ที่ปรากฏทางตา

หลับตาเสีย ถึงแม้จักขุปสาทมีแต่ก็ไม่เห็น
โสตปสาทก็เป็นรูปซึ่งไม่ได้ยินเสียงอะไรเลย
แต่เป็นปัจจัยให้จิตได้ยินเกิดขึ้นรู้เสียง คือได้ยินเสียงต่างๆ

ฉะนั้น จึงควรรู้ว่าในชีวิตของเรานี้
ขณะไหนบ้างเป็นผลของกรรม

ขณะที่เป็นผลของกรรมนั้น
เริ่มตั้งแต่ขณะแรก คือขณะปฎิสนธิซึ่งเลือกไม่ได้เลย
ไม่มีใครเลือกเกิดได้ ไม่มีใครเลือกมารดาบิดา
วงศาคณาญาติ หรือสกุลสูงต่ำได้เลย ว่าจะเกิดในสกุลใด
มีโภคสมบัติมากน้อยเพียงใด
เพราะขณะปฏิสนธินั้น เป็นวิบากจิต คือเป็นผลของกรรม

จิตที่ปฏิสนธิเป็นวิบากจิต วิบากจิตไม่ใช่กรรม
วิบากจิตเป็นจิตที่เกิดขึ้นเพราะกรรรมเป็นเหตุ
วิบากจิตจึงเป็นผลของกรรม

เมื่อปฏิสนธิแล้วก้เจริญเติบโต
มีตา มีหู มีจมูก มีลิ้น มีกาย ซึ่งใครก็สร้างไม่ได้
แต่กรรมเป็นปัจจัยให้เกิดขึ้นได้
กรรมเป็นปัจจัยให้เกิดจักขุปสาท โสตปสาท
ฆานปสาท ชิวหาปสาท กายปสาท
ซึ่งเป็นรูปที่กระทบสี เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ
และวิบากจิตที่เกิดขึ้นรู้อารมณ์นั้น
ที่ปรากฏทางหู ทางตา ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย
นี่คือจิตที่เป็นผลของกรรมหลังจากที่เกิดขึ้นมาแล้ว

ขณะใดให้สิ่งที่ดีก็เป็นผลของกุศลกรรม
ขณะใดเห็นสิ่งที่ไม่ดีก็เป็นผลของกุศลกรรม
ฉะนั้นไม่ว่าจะเป็นบุคคลใด ชาติตระกูลใด
ก็มีกรรมที่ได้กระทำแล้ว เป็นเหตุให้เห็นสิ่งที่ดีบ้าง ไม่ดีบ้าง
มากน้อยต่างกันตามกรรมที่ได้ทำมาแล้ว

คนที่ยากจนขัดสนก็มีโอกาสได้เห็นสิ่งที่ดีๆ
ได้ยินเสียงที่ดีๆ ได้กลิ่น ได้รสที่ดีๆ
เพราะมีกุศลกรรมเป็นจจัยให้กุศลวิบากนั้น ๆ เกิดขึ้น
คนที่เป็นเศรษฐีมั่งมีนั้นเป็นผลของบุญกุศลที่ทำให้มั่งมี
แต่ไม่ใช่จะมีจิตที่เป็นผลของกรรมดีตลอดเวลา

เมื่อเจ็บไข้ได้ป่วยก็เป็นผลของอกุศลกรรม
เมื่อเห็นสิ่งที่ดีขณะใด ขณะนั้นก็เป็นผลของอกุศลกรรม
กรรม คือ เจตนา ที่เป็นกุศล หรืออกุศล
ซึ่งเป็นเหตุให้กระทำกุศลกรรม หรืออกุศลกรรมนั้น
ถึงแม้ว่าจะดับไปแล้ว
ก็ยังเป็นปัจจัยให้เกิดผลตามควรแก่กรรมนั้นๆ

และการให้ผลของกรรมนั้น
ก็ให้ผลได้ในชาติที่กระทำกรรมนั้น
หรือในชาติหน้าหรือชาติต่อๆ ไปก็ได้
ไม่ใช่ว่ากรรมทุกกรรมจะต้องให้ผลเฉพาะในชาตินี้ทั้งหมด
ทั้งนี้ย่อมเป็นไปตามเหตุของกรรมนั้นๆ

นอกจากพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
ก็ไม่มีผู้หนึ่งผู้ใดสามารถจะบอกได้ว่า
จิตเห็นหรือจิตได้ยินในขณะนี้
เป็นผลของกรรมในชาตินี้หรือในชาติไหน

ขณะที่เห็นสิ่งที่ไม่ดี
ก็เพียงแต่รู้ว่าเป็นผลของอกุศลกรรมทำให้เห็นสิ่งที่ไม่ดี
แต่เป็นผลของอกุศลกรรมอะไร ก็ไม่สามารถรู้ได้

การให้ผลของกรรมแต่ละกรรมนั้น
ย่อมต่างกันตามสภาพและกำลังของกรรมนั้นๆ

บางกรรมก็ให้ผลให้ชาติที่กระทำกรรมนั้น
บางกรรมก็ให้ผลในชาติหน้า
และบางกรรมก็ให้ผลในชาติโน้นๆ ต่อจากชาติหน้าไป
แต่ว่าไม่มีอัตตาตัวตนที่จะสั่งกรรมว่า

“จงให้ผลให้หมดเสียก่อน แล้วจึงปล่อยให้มาเกิดมาในชาตินี้”

สาธุ

(คัดลอกบางตอนมาจาก “ตอบปัญหาธรรม” โดย อาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์,
มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา จัดพิมพ์, พิมพ์ครั้งที่ ๓, พ.ศ. ๒๕๔๔, หน้า ๒๘-๓๑)

ตอบเมื่อ: 15 ส.ค. 2008, 8:13 pm

" นอกจากพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
ก็ไม่มีผู้หนึ่งผู้ใดสามารถจะบอกได้ว่า
จิตเห็นหรือจิตได้ยินในขณะนี้
เป็นผลของกรรมในชาตินี้หรือในชาติไหน "

สาธุ

อนุโมทนาบุญค่ะ ที่นำเรื่องที่ดีมีประโยชน์ มาให้สมาชิกได้อ่านกัน