ความประมาท (สมเด็จพระญาณสังวรฯ)

ตอบเมื่อ: 01 เม.ย.2008, 7:40 am

ความประมาทในการคิด
ประมาทในการพูด
ประมาทในการทำ

มีผลร้ายแรงเพียงใดก็ได้ถ้าเป็นความประมาทในเรื่องใหญ่เรื่องสำคัญ เช่น เรื่องที่เกี่ยวกับประเทศชาติ เกี่ยวกับพระพุทธศาสนา เกี่ยวกับพระมหากษัตริย์ คือเรื่องที่เกี่ยวกับสถาบันสำคัญทั้งสาม คือสถาบันชาติ สถาบันพระพุทธศาสนา สถาบันพระมหากษัตริย์

สามสถาบันนี้มีความสำคัญที่สุดสำหรับเราไทยทั้งหลาย ความไม่ประมาทเท่านั้นที่จะไม่เป็นทางนำไปสู่ความตายของสถาบันสำคัญสถาบันใดสถาบันหนึ่ง จึงพึงระวังความคิด ระวังการพูด ระวังการทำ เกี่ยวกับสามสถาบันสำคัญนี้ให้จงดีให้รอบคอบที่สุด อย่าประมาทให้พ่ายแพ้แก่ความโลภ หรือความโกรธ หรือความหลง

มหาบุรุษนั้นมีคำกล่าวถึงไว้ว่าจะรอบคอบระมัดระวังมากในการพูด จนถึงการฝึกการพูดกับตนเองก่อนจะพูดกับผู้อื่น คำใดประโยคใดเรื่องใดที่จะพูดออกไป แม้ให้ผลเป็นความไม่ดีงามแก่ตนเอง เช่นพูดออกไปแล้วพ่ายแพ้ต่อคำพูดของผู้อื่น จะไม่พูดออกไป

นั่นเป็นการพูดออกไปแล้วเสียกับผู้พูด ความเสียหายเช่นนั้นเมื่อไม่ร้ายแรงหนักหนา ก็พอจะไม่ถือว่าผู้พูดประมาท แต่ถ้าเป็นความเสียหายที่ใหญ่ยิ่ง เช่นเป็นความเสียหายถึงส่วนรวม

เช่นทำให้เกิดการแตกสามัคคี
เช่นนี้การพูดนั้นนับว่าเป็นการพูดที่ผู้พูดประมาทมาก
การก่อให้แตกความสามัคคีจะโดยเจตนาหรือไม่เจตนาก็ตาม

ถือว่าผู้พูดเป็นผู้ตั้งอยู่ในความประมาท
ก่อโทษให้เกิดแม้เริ่มต้นที่ส่วนน้อย
แต่ย่อมขยายใหญ่โตออกไปได้

ผลเสียหายแม้เริ่มต้นเพียงเล็กน้อยเพียงในวงแคบ แต่ขยายใหญ่ต่อไปได้
ผลไม่ดีที่จะเกิดจากความแตกสามัคคีจะขยายใหญ่ถึงบ้านถึงเมืองได้แน่นอน

ความประมาทในการพูดจึงไม่ใช่เรื่องเล็ก
เป็นเรื่องใหญ่ได้ ใหญ่เพียงใดก็ได้

: แสงส่องใจ วันมหาจักรี ๒๕๔๘
: สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

ทักทาย

ตอบเมื่อ: 01 เม.ย.2008, 3:51 pm

อนุโมทนาสาธุจ้า...คุณ I am

ธรรมะสวัสดีค่ะ

ยิ้ม

ตอบเมื่อ: 01 เม.ย.2008, 4:09 pm

ปมาโท รกฺขโต มลํ, ความประมาท เป็นมลทินของผู้รักษา

สาธุ สาธุ สาธุค่ะคุณ I am

ตอบเมื่อ: 02 เม.ย.2008, 8:09 am

สาธุค่ะ
ประมาทเพราะขาดสติ