ขันติ ขันแตก (สมเด็จพระญาณสังวรฯ)

ตอบเมื่อ: 21 ก.ย. 2007, 8:15 am

ความไม่มีขันติความอดทนอดกลั้นต่อสิ่งไม่เป็นที่ชอบใจ ที่เห็นได้ง่ายที่สุดก็คือเมื่อไม่มีขันติ หรือเมื่อขันติแตก ที่ภาษาเราพูดกันแบบชาวบ้านว่า ขันแตก

คือเมื่อได้ยินได้ฟังถ้อยคำเรื่องราวที่ไม่เป็นที่ชอบใจอย่างยิ่ง ระเบิดความไม่อดกลั้นต่อเหตุที่ให้เกิดความไม่พอใจถึงขนาดที่อดกลั้นไม่ไหว ขันติเกิดไม่ทัน ขันแตกเสียก่อน

ความโกรธค่อนข้างจะเป็นเหตุสำคัญกว่าเหตุอื่นที่ทำให้ขันติเกิดไม่ได้ เกิดไม่ทัน ขันแตก เร็วกว่า แรงกว่า

ดังเป็นที่รู้เห็นกันอยู่มิได้เว้นแต่ละวัน ทั้งที่เกิดแก่ตนเอง และทั้งที่เกิดแก่ใครๆ ทั้งหลาย ขันติแตกด้วยเหตุอื่นโดยทั่วไปเกิดขึ้นน้อยกว่าขันติแตกด้วยความโกรธ

ขันติ ยากจะมีอยู่ได้เมื่อความโกรธเกิดเมื่อความโลภเกิด ซึ่งความโลภก็เกิดอยู่ไม่น้อยไม่ว่างเว้น แต่ถึงอย่างไรเมื่อความโลภเกิดขันติย่อมไม่เป็นขันแตกง่ายเสมอกับเมื่อความโกรธเกิด

มีตัวอย่างให้รู้ให้เห็นอยู่เนืองๆ ว่าที่ขันติจะแตกเพราะความโลภก็มิใช่ว่าไม่มี มีขันติแตกเพราะความโลภมี แต่ก็ไม่มากเท่าขันติแตกเพราะความโกรธ เหตุผลสำคัญประการหนึ่งก็เพราะความโกรธมีความหลงยึดติดอยู่กับความเป็นตัวเราของเรารุนแรงมากแทบทุกคน

หรือทุกคนที่ยังเป็นปุถุชนก็ว่าได้ เมื่อตัวเราของเราหรือที่ท่านใช้กันทั่วไปตามคำของท่านพุทธทาสภิกขุว่า ตัวกูของกู ถูกแตะต้อง หรือกระทบกระทั่ง ขันติก็จะแตกได้ง่ายๆ กลายเป็นขันแตกอย่างเจ้าตัวไม่รู้เนื้อรู้ตัว

แม้สนใจที่จะรักษาขันติไว้ให้ดีที่สุด ก็ต้องระวังเรื่องความโกรธให้มากที่สุด ให้ยิ่งกว่าให้ระวังเรื่องความโลภ

: แสงส่องใจ วันที่ ๓ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๔๗ พระชนมายุ ๙๑ พรรษา
: สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

สาธุ

ตอบเมื่อ: 22 ก.ย. 2007, 5:33 pm

สาธุ สาธุ สาธุจ้า...คุณ I am

ขอบคุณธรรมะดีดี...ที่หมั่นนำมาฝากเสมอ

เจริญในธรรมยิ่งๆขึ้นไปนะคะ

ธรรมะสวัสดีค่ะ

ยิ้ม

ตอบเมื่อ: 22 ก.ย. 2007, 10:31 pm

อนุโมทนาสาธุด้วยนะคะคุณ I am

ปัจจัยที่แวดล้อมเราตอนนี้
ล้วนช่างเป็นแบบทดสอบ "ขันติ" ได้ดีเสียนี่กระไร