สติ คือ จิต หรือ เจตสิก

ตอบเมื่อ: 23 ก.ย. 2008, 4:21 pm

ต้องสารภาพว่าความรู้ทางธรรมผมนั้นน้อยมาก

พออ่านเรื่องสติมากๆ แล้วเกิดสงสัยว่า

แล้วตกลงสติ คือ จิต หรือ เจตสิก

หรือเป็นอย่างอื่น

ในความเห็นผมว่าน่นจะเข้าข่ายของจิตมากกว่า

หากผมปล่อยไก่

วอนท่านอย่าหัวเราะผมนะครับ

ตอบเมื่อ: 23 ก.ย. 2008, 4:28 pm

อ้างอิงจาก:

เจตสิก (อ่านว่า เจตะสิก) แปลว่า ธรรมที่ประกอบกับจิต, สิ่งที่เกิดในใจ, ทางใจ

เจตสิกหมายถึงอาการหรือการแสดงออกของจิต จัดเป็นสมรรถนะของจิต มีลักษณะที่เกิดดับพร้อมกับจิต รับอารมณ์เดียวกับจิต มีวัตถุที่อาศัยเดียวกับจิต แยกโดยละเอียดแล้วมี 52 ประการ จัดเป็นหมวดใหญ่ๆ ได้ 3 หมวด คือ

1. หมวดอัญญสมานาเจตสิก มี 13 เช่น ผัสสะ เวทนา เจตนา มนสิการ วิตก วิจาร
2. หมวดอกุศลเจตสิก มี 14 เช่น โลภะ โทสะ โมหะ มัจฉริยะ ถีนะ มิทธะ วิจิกิจจา
3. หมวดโสภณเจตสิก มี 25 เช่น สัทธา สติ หิริ โอตตัปปะ สัมมาวาจา กรุณา มุทิตา

เจตสิกจัดเป็นเรื่องสำคัญเรื่องหนึ่งของพระอภิธรรมปิฎกซึ่งมี 4 เรื่องคือ จิต เจตสิก รูป นิพพาน และจัดเป็นเรื่องสำคัญของพระพุทธศาสนาอย่างหนึ่งด้วย

* พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช) ป.ธ. ๙ ราชบัณฑิต พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุด คำวัด, วัดราชโอรสาราม กรุงเทพฯ พ.ศ. 2548

ถ้าเจตสิก = อาการแสดงออกของจิต

ย่อมไม่ใช่สติในแบบที่ผมรู้จักนะคับ
เพราะสตินั้น ไม่ได้มีความรู้อะไรตั้ง 3 หมวด 52 ประการ

มันแค่ "รู้" ในไตรลักษณ์ที่เห็นซ้ำๆจากพฤติของจิต
เห็นจนหน่าย มันเลยไม่เอาอีก

แต่เอ..หรือว่า... สติน่าจะเป็นเจตสิกของจิตผู้รู้กระมังคับ

ตอบเมื่อ: 23 ก.ย. 2008, 8:06 pm

ขอบคุณค่ะ

ตอบเมื่อ: 23 ก.ย. 2008, 9:49 pm

ลองศึกษาในนี้ดูนะครับ

http://www.nkgen.com/sti.htm

อ้างอิงจาก:

กล่าวว่า

สตินั้นก็คือ กริยาหรืออาการหนึ่งของจิตนั่นเองที่ทำหน้าที่ระลึกได้หรือสำนึกพร้อม เป็นหนึ่งในเจตสิก๕๒(ข้อที่๒๙) เป็นสังขารขันธ์คือการกระทำทางใจหรือจิตอย่างหนึ่ง และเป็นสังขารขันธ์ที่พระพุทธองธ์ทรงสรรเสริญยิ่งว่า

"สติ มีประโยชน์ในที่ทั้งปวง" จึงเป็นภาเวตัพพธรรม สิ่งที่ควรภาวนาคือทำให้เจริญขึ้น