ปัญหา 108 (3) (พระอาจารย์มิตซูโอะ คเวสโก)

ตอบเมื่อ: 09 ก.ย. 2006, 3:03 pm

ถาม 39

เรียนถามพระอาจารย์ว่า การเกิดปัญญานั้นเกิดอย่างไร แล้วทำอย่างไรจึงจะเรียกว่าเกิดปัญญา

ตอบ

แบ่งเป็น 3 ระดับ

สุตมยปัญญา ปัญญาที่เกิดขึ้นจากการได้ยิน ได้ฟัง การอ่าน

จินตามยปัญญา ปัญญาที่เกิดขึ้นจากการพิจารณาด้วยจิตใจ ด้วยเหตุผล เพื่อน้อมจิตที่จะแก้ปัญหาจิตใจของตัวเอง เมื่อเริ่มแก้ปัญหาหยาบๆ ได้ หมายถึง ลด ละ กิเลส ความโลภ โกรธ หลง ได้ระดับหนึ่ง เป็นการโยนิโสมนสิการ

ภาวนามยปัญญา ปัญญาที่เกิดโดยสมถและวิปัสสนากรรมฐาน เมื่อจิตรู้แจ้งตามความเป็นจริง เห็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ถอนรากความโลภ ความโกรธ ความหลงได้

สังเกตดูความก้าวหน้าแห่งปัญญาของตนได้จากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไปในทางที่ดีขึ้น ตัวอย่างเช่น จากเดิมเคยเป็นคนสูบบุหรี่ กินหล้า แล้วเลิกพฤติกรรมดังกล่าว เพราะเห็นโทษของการกินเหล้า เมายา หันมาปรับปรุงแก้ไขตนเอง ตั้งใจสำรวมกาย วาจา รักษาศีล 5 อันได้แก่

1. ละเว้นจากการทำลายชีวิตของผู้อื่นหรือสัตว์อื่น
2. ละเว้นจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของมิได้มอบให้มาเป็นของตน
3. ละเว้นจากการประพฤติผิดในกาม
4. ละเว้นจากการกล่าวเท็จ
5. ละเว้นจากการบริโภคสิ่งมึนเมา

เห็นประโยชน์ของการเข้าวัดปฏิบัติธรรม ฟังเทศน์ ทำวัตรสวดมนต์ อ่านหนังสือธรรมะ เจริญอานาปานสติ พยายามรักษาใจตนไม่ติดในอารมณ์ยินดี ยินร้าย ซึ่งเป็นปัญญาที่เหนือไปกว่าการรักษาศีล 5 เป็นผู้มีสติสัมปชัญญะเกิดขึ้นที่ใจ รู้ผิด ชอบ ชั่วดี มีหิริโอตัปปะ เป็นพื้นฐานในจิตใจ มีสุขภาพใจดี สามารถอาศัยสติปัญญาสอนใจตัวเองได้ เมื่อตั้งใจปฏิบัติ เจริญสติปัฎฐาน 4 ก็จะเกิดวิปัสสนาญาณ เริ่มมีประสบการณ์ตามลำดับในวิปัสสนากรรมฐาน จนเข้าถึงอริยมรรค อริยผล

ดังนั้น การปฏิบัติธรรม โดยการเจริญศีล สมาธิ ปัญญา จึงเป็นการพัฒนาปัญญาตั้งแต่ระดับศีลธรรม ถึงขั้นอริยะมรรค อริยผล และนิพพาน

ตอบเมื่อ: 09 ก.ย. 2006, 3:22 pm

ถาม 40

ชีวิต คือ กายกับจิต (ใจ) แล้วสติที่ใช้ระลึกรู้นั้น อยู่ที่ส่วนใดหรือมาจากไหน

ตอบ

สติ คือ ความระลึกได้ นึกได้ ความไม่เผลอ คล้ายกับว่าอยู่ระหว่างกายกับจิต เป็นหน้าที่ของจิตอย่างหนึ่ง คือ รับรู้จิต แต่อยู่เหนือจิต จิตเหมือนกับเด็กไร้เดียงสา เมื่ออุปกิเลสเข้ามาครอบงำ ทำให้จิตประกอบด้วย ความโลภ ความโกรธ ความหลง สติปัญญา สามารถควบคุมดูแลจิต ทำให้ดีก็เป็นได้ ไม่ดีก็เป็นได้ จึงต้องอาศัยสติปัญญาควบคุม หากสามารถตั้งสติระลึกรู้กาย เวทนา จิต ธรรม ได้ก็เป็นมหาสิตปัฏฐาน 4

ตอบเมื่อ: 09 ก.ย. 2006, 3:25 pm

ถาม 41

ในเมื่อเวทนาไม่ใช่เรา เราไม่ใช่เวทนาแล้ว ทำไมพระพุทธเจ้าเมื่อเกิดทุกขเวทนาจึงตรัสกับ พระอานนท์ว่า “เราตถาคตมีเวทนามาก เธอจงปูผ้าลาดสังฆาฏิให้เราตถาคตระงับเวทนา”

ตอบ

เวทนาไม่ใช่เรา ไม่ใช่ของเราก็จริง แต่เมื่อเวทนาหนักๆ ก็ต้องกัดฟันทนเหมือนกัน พระพุทธเจ้าเมื่อเกิดเวทนาหนักๆ ก็ต้องเอนกายพักผ่อน เพราะทุกขเวทนานั้นทนได้ยากเป็นธรรมดา พระอรหันต์เมื่ออากาศหนาว ท่านก็ต้องห่มผ้าให้ร่างกายอบอุ่น เมื่อได้กลิ่นที่เหม็นมากๆ หรือเรียกว่าอมเกลือ อมพริกเต็มปาก แม้ไม่ยึดมั่นในเวทนา ก็อาจถึงกับเป็นลมไปได้ พระอรหันต์ไม่ใช่หุ่นยนต์จึงมีความรู้สึก (เวทนา) เหมือนกับพวกเราทั่วไป แต่ท่านต่างจากปุถุชนทั่วไปคือละกิเลส ละตัณหาได้แล้ว จิตของพระอรหันต์ จึงเป็นอุเบกขาจิต ไม่ได้เกิดยินดี ยินร้าย พอใจ ไม่พอใจต่อเวทนาทางกาย

ตอบเมื่อ: 09 ก.ย. 2006, 3:28 pm

ถาม 42

แก่นแท้ของพุทธศาสนาคืออะไร

ตอบ

คือการปล่อยวาง ไม่ยึดมั่นถือมั่นในขันธ์ 5 ทำใจไม่ให้เป็นทุกข์ มีแต่สุข

นตฺถิ สนฺติ ปรํ สุขํ
ความสุขยิ่งกว่าความสงบไม่มี

นิพพานํ ปรมํ สุขํ
นิพพาน เป็นสุขอย่างยิ่ง

>>>>> จบ >>>>>

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

ประวัติและปฏิปทาพระอาจารย์มิตซูโอะ คเวสโก
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=13&t=20086

รวมคำสอนพระอาจารย์มิตซูโอะ คเวสโก
http://www.dhammajak.net/book-mitsuoe/2.html
http://www.dhammajak.net/dhamma/dhamma18.php

วัดป่าสุนันทวนาราม-มูลนิธิมายา โคตมี และแผนที่
http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=24&t=20076

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

ตอบเมื่อ: 23 ส.ค. 2008, 12:04 am

เจริญในธรรม เจ้าค่ะ สาธุ