อยากรบกวนสอบถามท่านผู้รู้

ตอบเมื่อ: 09 มี.ค.2006, 8:28 am

คือดิฉันมีความสับสนเรื่องสรรพนามที่บุคคลใช้เรียกแทนสมเด็จพระสัมมาสัมพระพุทธเจ้า พระบรมศาสดาของเรา

จากที่เคยอ่านในพระพุทธประวัติบางส่วน พวกลัทธิอื่นใช้สรรพนามเรียกขานพระพุทธเจ้าว่า สมณะโคดม เสมือนหนึ่งว่าเป็นการดูถูกและไม่ให้ความเคารพ

ปัจจุบันดิฉันได้ยินการเรียกขานพระนามของพระพุทธเจ้าในหมู่ของพุทธศาสนชิกชนบางกลุ่มว่าพระพุทธเจ้าสมณะโคดม หรือแม้แต่พระสงฆ์บางรูปก็เอ่ยนามนี้

ดิฉันสงสัยว่าการกล่าวเรียกพระนามเช่นนั้นเป็นการถูกต้องหรือไม่อย่างไร

ขอคำแนะนำด้วยค่ะ

ผู้เยี่ยมชม

"พระนามของพระพุทธเจ้า"
พระพุทธเจ้าในที่นี้หมายถึงพระสัมมาสัมพุทธเจ้าของเราทั้งหลายหรือพระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบันนั้นเอง มีคำเรียกกล่าวนามพระพุทธเจ้าของเรามากมาย ซึ่งพอจะนำมาประมวลไว้ได้ ดังต่อไปนี้
๑.พระบรมโพธิสัตว์, พระโพธิสัตว์ หมายถึงท่านผู้ที่จะได้ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า ซึ่งกำลังบำเพ็ญบารมี ๑๐ คือ ทาน ศีล เนกขัมมะ ปัญญา วิริยะ ขันติ สัจจะ อธิฐาน เมตา อุเบกขา
๒.อังคีรส หมายถึง มีรัศมีแผ่ซ่านจากพระกาย เป็นพระนามแรก เมื่อพราหมณ์ ๘ คน ผู้ทำหน้าที่ถวายพระนามและทำนายลักษณะพระกุมาร กล่าวถึงเมือพินิจจากลักษณะแรกพบเห็น
๓.สิทธัตถกุมาร เป็นพระนามที่พราหมณ์ ๘ คนผู้ทำหน้าที่ถวายพระนามและทำนายลักษณะพระกุมาร ตั้งถวาย "สิทธัตถ" แปลว่า มีความต้องการสำเร็จ หรือสำเร็จตามที่ต้องการ คือสมประสงค์จะต้องการอะไรได้หมด
๔.สิทธัตถะ , เจ้าชายสิทธัตถะ , พระสิทธัตถะ พระนามเดิมของพระพุทธเจ้าก่อนเสด็จออกบรรพชา
๕.พระมหาบุรุษ หมายถึง บุรุษผู้ยิ่งใหญ่เป็นคำใช้เรียกพระพุทธเจ้าเมื่อก่อนตรัสรู้
๖.โคดม , โคตมะ , พระโคดม ,พระโคตมะ , พระสมณโคดม, โคดมพระพุทธเจ้า หมายถึง ชื่อตระกูลของพระพุทธเจ้า มหาชนเรียกพระพุทธเจ้าตามพระโคตรของพระองค์
๗.ตถาคต พระนามอย่างหนึ่งของพระพุทธเจ้า เป็นคำที่พระพุทธเจ้าทรงเรียกหรือตรัสถึงพระองค์เอง แปลได้ความหมาย ๘ อย่างคือ ๑. พระผู้เสด็จมาแล้วอย่างนั้น ๒. พระผู้เสด็จไปแล้วอย่างนั้น ๓. พระผู้เสด็จมาถึงตถลักษณะ ๔. พระผู้ตรัสรู้ตถธรรมตามที่มันเป็น ๕. พระผู้ทรงเห็นอย่างนั้น ๖. พระผู้ตรัสอย่างนั้น ๗. พรุผู้ทำอย่างนั้น ๘. พระผู้เป็นเจ้า
๘.ตถาคตโพธิสัทธา หมายถึง เชื่อปัญญาตรัสรู้ของพระตถาคต
๙.ธรรมกาย หมายถึง ผู้มีธรรมในกาย เป็นพระนามอย่างหนึ่งของ พระพุทธเจ้า
๑๐.ธรรมราชา คือพระราชาแห่งธรรม หมายถึงพระพุทธเจ้า
๑๑.ธรรมสวามิศร, ธรรมสามิสร คือผู้เป็นใหญ่โดยฐานเป็นเจ้าของธรรม หมายถึง พระพุทธเจ้า
๑๒.ธรรมสามี คือ ผู้เป็นเจ้าของธรรม เป็นคำเรียกพระพุทธเจ้า
๑๓.ธรรมิศราธิบดี คือ ผู้เป็นอธิปดีโดยฐานเป็นใหญ่ในธรรมเป็นคำกวีหมายถึงพระพุทธเจ้า
๑๔.บรมศาสดา, พระบรมศาสดา คือ ศาสดาที่ยอดเยี่ยม พระผู้เป็นครูสูงสุด พระบรมครู หมายถึง พระพุทธเจ้า
๑๕.พระผู้มีพระภาคเจ้า หมายถึง พระนามของพระพุทธเจ้า
๑๖. พระพุทธเจ้า คือ พระผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ แล้วสอนผู้อื่นให้รู้ตาม, ท่านผู้รูดีรู้ชอบด้วยตนเองก่อนแล้ว สอนประชุมชนให้ประพฤติชอบด้วยกาบ วาจา ใจ
๑๗.พระศาสดา หมายถึงผู้สอนเป็นพระนามเรียกพระพุทธเจ้า
๑๘. พระสมณโคดม เป็นคำที่คนภายนอกนิยมใช้เมื่อกล่าวถึงพระพุทธเจ้า
๑๙.พระสัมพุทธเจ้า, พระสัมมาสัมพุทธเจ้า,พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า,สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า คือ พระผู้ตรัสรู้เอง หมายถึงพระพุทธเจ้า
๒๐. ภควา คือ พระนามของพระพุทธเจ้า แปลว่า ทรงเป็นผู้มีโชค คือหวังพระโพธิญาณก็ได้สมหวัง ประกาศพระศาสนาก็ชักจูงผู้คนให้ได้บรรลุธรรมสมปรารถนา มีผู้คิดร้ายก็ไม่อาจทำร้ายได้ คำแปลอีกนัยหนึ่งว่า ทรงเป็นผู้จำแนกแจกธรรม
๒๑. มหาสมณะ พระนามหนึ่งสำหรับเรียกสมเด็จพระสัมพุทธเจ้า
๒๒. โลกนาถ, พระโลกนาถ เป็นที่พึ่งแห่งโลก หมายถึงพระพุทธเจ้า
๒๓.สยัมภู,พระสัมภู พระผู้เป็นเอง คือตรัสรู้ได้เองโดยไม่มีใครสั่งสอน หมายถึง พระพุทธเจ้า
๒๔.สัพพัญญู, พระสัพพัญญูสัมพุทธเจ้า หมายถึง ผู้รู้หมด,ผู้รู้ทุกสิ่งทุกอย่าง คือ พระนามของพระพุทธเจ้า
๒๕.พระสุคต,พระสุคโต หมายถึง ผู้เสด็จไปดีแล้ว เป็นพระนามของพระพุทธเจ้า

http://www.dhammathai.org/indexthai.php

โดยปกติแล้วเราจะไม่เรียกนามพระองค์ตรงๆ เช่น ผมเคารพหลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน มาก
เวลาเรียกท่าน ผมจะใช้ว่า หลวงตา ฯ วัดป่าบ้านตาด เสมอทุกครั้ง

ตอบเมื่อ: 10 มี.ค.2006, 12:11 pm

ไม่เหมาะที่จะเรียกพระพุทธเจ้าว่า สมณโคดม ครับ ถ้าหากเราเป็นชาวพุทธ

เพราะคำนี้ เป็นคำที่พวกนอกศาสนาเขาใช้เรียกพระพุทธเจ้า แบบ "ตีเสมอ"
เพราะพระพุทธเจ้าทรงมีพระโคตร (สกุล) มาจาก "โคตมโคตร" ซึ่งเป็นวรรณะกษัตริย์
พวกนอกศาสนา พวกที่ไม่ได้นับถือพระพุทธเจ้า จึงเรียกพระองค์ว่า เป็นสมณะที่ออกบวชมาจากสกุล "โคตมะ" (คำไทยคือ โคดม) จึงเรียกพระองค์ว่า "สมณโคดม" นั่นเอง

ชาวพุทธนิยมเรียกพระองค์ว่า "พระผู้มีพระภาค" หรือคำอื่นๆ ที่เป็นการแสดงความเคารพ
ไม่บังควรที่ไปเรียกตามอย่างพวกนอกศาสนา ....แต่บางคนขาดการศึกษาก็เลยเรียกเรื่อยเปื่อยไป
ด้วยความไม่รู้ หลับ